یکی از مهارت های مهم که هر فردی بخصوص مدیران و مذاکره کنندگان باید بدانند، شناخت رفتار دیگران است. اما شاید برای شما سوال شود که رفتارشناسی افراد و تطبیق رفتارمان با دیگران، باعث ­شود که ما برای دیگران نقش بازی کنیم و در طول زمان شخصیت خود را فراموش کنیم؟

در پاسخ باید بگوییم همه ما آدم­ها، هر روز نقش­های زیادی را بازی می­کنیم مثلا ما هر روز به طور همزمان، برای فرزندانمان پدر و یا مادر هستیم، برای پدر و مادرمان فرزند هستیم، برای شریک زندگیمان همسر هستیم، برای رییس­مان کارمند هستیم و… اما می­دانیم که هر کدام از این نقش­ها، وظایف و شرایط خاص خود را دارد و هیچ وقت از شخصیت اصلی خود دور نمی­شویم. رفتارشناسی افراد هم همینطور می­باشد. ما افراد پیرامون­مان را دقیق بررسی می­کنیم تا متوجه شویم که باید با آنها چطور رفتار کنیم تا هم بتوانیم ارتباط موثری را برقرار کنیم و هم اینکه به خواسته­های خود برسیم.

از نکات جالبی که ویلیام مارستون در کتاب خود مورد بحث قرار داده، این است که:

 اگر چه قطعاً باید مطالعات ویلیام مارستون را به عنوان ریشه‌ی اصلی شکل گیری ابزار رفتارشناسی دیسک در نظر گرفت، اما به خاطر داشته باشیم که تمام ابزارهای رفتارشناسی DISC موجود، به صورت مستقل و پس از او طراحی شده‌اند. 

ویلیام مارستون، دیسک را به عنوان ابزاری برای سنجش رفتارهای خود و همینطور رفتارهای دیگران در تعامل با آنها می‌دید.

اما به تدریج،‌ توسعه و تکمیل این ابزار، باعث شد که برخی از سازمان‌ها هم به استفاده از DISC‌ برای تحلیل شخصیت افراد و تصمیم گیری در مورد استخدام یا عدم استخدام آنها روی آورند.

هنگام استفاده از مدل رفتارشناسی دیسک برای کاربردهای سازمانی، شاید دقیق‌تر باشد اگر به جای اصطلاح مدل شخصیت شناسی دیسک، از عنوان مدل رفتارشناسی دیسک برای پیش بینی رفتار افراد در شرایط مختلف و محیط‌های مختلف شغلی، استفاده شود.

امروزه ابزار دیسک، در کنار سنجش چهار پارامتر اصلی، با استفاده از ترکیب آنها، الگوهای رفتاری بسیار متنوعی را اندازه گیری می‌کند که تعداد این الگوها بسته به نوع ابزار، از ۱۵ تا ۱۶۰ مورد متغیر است (اجرای تست دیسک با گزارش کامل، یک ابزار درآمدزا برای بسیاری از مراکز ارزیابی منابع انسانی است).

به طورکلی کاربردهای مدل DISC عبارتند از:

• ارتباطات و مذاکره موفق­ و موثر با همه افراد پیرامون­مان
• بهبود همکاری­ها و کاهش تعارضات در سازمان
• ساختن تیم­های با عملکرد بالا
• تبدیل شدن به یک رهبر کاریزماتیک
• افزایش خیره کننده فروش محصولات و خدمات
• جذب مشتریان بیشتر و نفوذ در دل آنها و ارتباط مادام العمر با آنها
• ازدواج و انتخاب موفقیت­آمیز و روابط زناشویی ایده­آل و ماندگار
• ارتباط عالی با فرزندان، پدر و مادر، رییس، کارمند و…
• شناخت بهتر خود و دیگران
• تطبیق خود، با رفتارها و زبان بدن دیگران هنگام مذاکره با آنها
• انتخاب افراد مناسب در جایگاه مناسب در سازمان

چرا آگاهی از نوع شخصیت افراد اهمیت دارند؟

شناخت تیپ شخصیتی به ما کمک می کند تا بتوانیم با دیگران بهتر سخن بگوییم یعنی در فن بیان ما هم تاثیرگذار می باشد.

ارتباط و گفتگو با افرادی که آن ها را نمی شناسیم بسیار دشوار است. در چنین شرایطی، ممکن است دچار سوء تفاهم در درک رفتار و گفتار دیگران شویم. گاهی اوقات از دست کسانی که شخصیتی متفاوت با شخصیت ما دارند، بسیار کلافه می شویم. اگر بتوانیم نوع شخصیت افراد را بشناسیم، بهتر می توانیم با آن ها ارتباط برقرار کنیم.

شناخت تیپ شخصیتی  به ما کمک می کند کشمکش هایمان را فیصله دهیم و یا از آن ها پیش گیری کنیم.

هنگامی که بدانیم که چرا فردی کاری را انجام داد و یا چیزی را گفت، واکنش منفی کمتری نسبت به او از خودمان نشان خواهیم داد. آگاهی از انگیزه ی رفتار فرد به ما این اجازه را می دهد تا جلوی مشکلات را قبل از آنکه به وجود بیایند بگیریم

شناخت تیپ شخصیتی به ما کمک می کند تا تفاوت های دیگران را بهتر درک کنیم.

ما می دانیم که هر فردی، منحصر به فرد است، اما از طرفی نیز گاهی اوقات از دست افرادی که با شیوه ی ارتباطی ما سازگار نیستند کلافه می شویم. ممکن است دوست ما شخصیتی تحلیل گر داشته باشد و بخواهد تمام واقعیات را بداینم، اما ما از او انتظار داریم تا تنها به ما و نظر ما اهمیت دهد. اگر بدانیم که او شخصیت نوع CD دارد و ما شخصیت نوع SI داریم، دیگر از او انتظار زیادی نخواهیم داشت. با دانستن چنین موضوعی، ما می توانیم نوع شخصیت او را بهتر درک کنیم، به آن احترام بگذاریم سپس واقعیاتی که می خواهیم را با او در میان بگذاریم.

شناخت تیپ شخصیتی کمک می کند مقبول باشیم و بر دیگران تاثیر مثبت داشته باشیم

در هر تعاملی که با دیگران داریم مقبولیت و تاثیر گذاری ما افزایش یا کاهش می یابد. آیا تا به حال با شخصی آشنا شده اید که یک لحظه هم نمی تواند درباره ی خودش صحبت نکند؟ هنگامی که می بینید به شما نزدیک می شود آیا از تعامل با او می ترسید؟ این کار شما بدین دلیل است که رفتار او باعث شده مقبولیت او پیش شما کمتر شود. بالعکس این اتفاق هم صادق است. اگر بسیار مشتاقید فردی را ببینید، نشان دهنده ی آن است که او پیش شما مقبولیت دارد و شما دوست دارید زمانتان را با او سپری کنید. با دانستن تیپ شخصیتی یک فرد، شما می توانید به سرعت، پیش او مقبولیت کسب کنید و با سازگار شدن با الگوی شخصیتی او نفوذ بیشتری بر او داشته باشید.

DISC کاربردهای بسیاری دارد از جمله:

• ارتباط موفق تر

• بهبود همکاری ها و کاهش تعارضات

• ساخت تیمهای با عملکرد بالا

• تبدیل شدن به یک رهبر موثر

• افزایش فروش و موفقیت خدمات

کارمندان و مدیران سازمان با استفاده از ابزار DISC می توانند ارزیابی بسیار معتبری از رفتارهای سازمانی خود داشته باشند. DISC دانشی را در اختیار مدیران و کارمندان یک سازمان قرار می‌دهد که باعث بالا رفتن سطح ارتباطات مؤثر ‌آنان می گردد و نیز بینشی را ایجاد می کند که توسعه پایدار سازمان را رقم می زند. با استفاده از DISC می توانید کیفیت کار و ارتباطات خود را افزایش دهید. شناخت مدل DISC افراد می تواند به شما کمک کند که دریابید آنها چه اولویت هایی دارند و تا چه اندازه با شما متفاوت هستند. یکی از چالشهای اساسی سازمانها، انتخاب افراد مناسب در جایگاه مناسب است. اگر از ترکیب و جانمایی افراد در سازمان به درستی استفاده نشود عملکرد سازمانی به شدت کاهش پیدا می کند. به عنوان مثال اگر تعداد زیادی از افراد تیپ D در یک واحد باشند، باید ریسکهای زیاد، چالش، تندی ، سرعت بالا، کاهش دقت و رقابتهای شدید را انتظار داشته باشیم. همچنین اگر تعداد زیادی از افراد گروه I در واحد قرار گیرند انتظار می رود که تحرک زیاد شده، نشاط و انرژی بالا برود و فضای غیر رسمی افزایش پیدا کند ولیکن شاید دقت، عدم تمرکز و نتیجه گرایی، مدیریت زمان و موارد مشابه کاهش پیدا نماید. از طرف دیگر اگر تعداد افراد S در واحد بسیار زیاد باشد، ثبات و آرامش نمود زیادی پیدا می کند و شاید از نتیجه گرایی، تغییرات، ریسک و چالش خبری نباشد. همچنین سرعت انجام کارها تا حدود زیادی کاهش پیدا می کند. و اگر تعداد زیادی افراد تیپ C در یک واحد باشند، ضمن افزایش استانداردهای کاری، باید کندی، عدم ارتباط، محافظه کاری بیش از حد و مواردی مانند آن را انتظار داشته باشیم. کلام آخر اینکه مدیران سازمانها آگاهانه می توانند تغییرات، سرعت، دقت، کیفیت، کلان نگری، جزئی نگری، ارتباطات و سایر موارد مورد نظر را آگاهانه افزایش یا کاهش دهند. همچنین انگیزه، نحوه برقراری ارتباط و تشویق کردن این چهار گروه با یکدیگر بسیار متفاوت است و شناخت عمیق این تفاوتها می تواند تاثیر بسزایی در افزایش بهره وری سازمانها داشته باشد.

ویژگی تیپ های شخصیت شناسی دیسک

• ویژگی نوع قالب ” D ” Dominance برتری طلبی

ویژگی بارز این تیپ شخصیتی، وظیفه محور می باشد این افراد تمایل دارند وظایف خود را در وقت مشخص انجام دهند و در انجام کارهای خود بر ایجاد شادی و نشاط متمرکز می باشند. به صورت مختصر می توان گفت این گروه از لحاظ رفتار و شخصیت، با اراده و نیرومند، نتیجه گرا، تعیین کننده اهل رقابت مصمم، سریع قدم می باشند.
در برخورد با این گروه شخصیتی بایستی از کلی سازی بپرهیزید، از تکرار خودداری کنید و به جای مشکلات بر روی راه حل ها تمرکز کنید.

• ویژگی نوع غالب ” I ” Influence نفوذ

از نظر روانشناسی ویژگی قالب این گروه شخصیتی، برون گرا می باشند. این افراد تمایل دارند تعامل، معاشرت و تفریح داشته باشند و به آنچه دیگران ممکن است درباره ی آنها فکر کنند متمرکز می شوند. به صورت مختصر می توان گفت معاشر، پر حرف و سرزنده جذاب الهام بخش، مشتاق، گرم، قابل اعتماد و خوش بین توصیف می شوند. همکاری و ابراز شور و شوق را در اولویت قرار می دهد.این گروه ممکن است با از دست دادن نفوذ، عدم پذیرش و نادیده گرفتن هراس داشته باشند. در برخورد با این گروه شخصیتی بایستی به آنها فرصت دهید تا سؤال بپرسند و خودشان صحبت کنند.

• ویژگی نوع غالب ” S ” Steadiness ثبات

براساس رفتار شناسی دیسک ویژگی قالب این تیپ شخصیتی ثابت قدمی آنها می باشد بدین گونه که از کمک کردن به دیگران یا پشتیبانی سایر افراد و همکاری با یکدیگر به عنوان یک تیم لذت می برند. به صورت مختصر می توان گفت ملایم، راحت و آرام و دلپذیر، صبور پایدار بی ریا صمیمانه، اولویت دادن به پشتیبانی، همکاری و حفظ ثبات، آرام، صبور، قابل پیش بینی، پایدار و سازگار توصیف می شود.

• ویژگی نوع غالب ” C ” Conscientiousness وجدان کاری

از نظر روانشناسی این افراد محفوظ، وظیفه محور و سازگار می باشند، این تیپ شخصیتی بر درست و دقیق بودن تمرکز دارند. بینش اصلی این گروه در برقراری رابطه با دیگران مبتنی بر اعتماد می باشد. به صورت مختصر می توان گفت این افراد دقیق، سازگار، هدفمند، واقعگرا ، پایدار، متمرکز بر قابلیت های خود برای کسب دانش و تخصص در راستای رشد شخصی می باشند.